انتشار گزیده مقامات حریری

مقامات حریری یکی از زیباترین و فنی‌ترین نمونه‌های ادبیات عرب به شمار می‌رود. این اثر که نمایشگاه رنگارنگی از صناعات و آرایه‌های ادبی و هنری است، در طول تاریخ هواخواهان بسیاری داشته، و بسیاری از ادیبان بزرگ عرب‌زبان و عرب‌دان بر آن شرح و حاشیه نوشته‌اند. اگر ادبیات عرب را به بوستانی با گل‌های رنگ‌رنگ ‌تشبیه کنیم، بی‌گمان هیچ جستجوگر باذوقی نمی‌تواند از گلِ همیشه بهار مقامات حریری چشم بپوشد. تلاش گزیده‌گران و مترجمان این کتاب نیز این بوده که از بوی خوش این اثر سترگ ادبی، شمیمی به مشام جان دانش‌جویان و دانش‌پژوهان برسانند تا زمینه‌ای باشد برای آشنایی و علاقه‌مندی هر چه بیشتر آنان به آثار سترگ و برجسته‌ای که در فرهنگ اسلامی پا به عرصه وجود نهاده‌اند.

فهرست عناوین کتاب به این شرح است

انفعال زبان فارسی در نظریه ادبی

در سامانۀ فصلنامۀ نقد ادبی از آذرماه سال 1388 تا کنون بیش از هزار و پانصد مقاله ثبت شده است.

با توجه به تجارب حاصله از بررسی این تعداد مقاله و انتشار 31 شمارۀ فصلنامۀ می‌توان نمایی از نقد دانشگاهی را در این فصلنامه ترسیم کرد. معمولاً مسائل و مصائب نشریات دانشگاهی بطور رسمی برای خوانندگان و نویسندگان مقالات  مطرح نمی‌شود. در این شماره سخن سردبیر مجالی است برای گزارشی از فرایند تعامل عوامل مؤثر در کار فصلنامه و کیفیت کار در هر بخش، تا همکاران فصلنامه و مخاطبان با مسائل جاری در تحریریه آشنا شوند. عوامل برون‌سازمانی مؤثر در باروری یک نشریۀ علمی دانشگاهی عبارتند از مقاله، نویسنده و داور. مسائل هر کدام از سنخی است و فصلنامه در تعامل با هر کدام سیاست خاصی را پیشه می‌سازد. اینک تصویری از نقش و وضعیت هر کدام از این عوامل در فصلنامۀ نقد ادبی تقدیم خوانندگان محترم می‌شود

انتشار شمارۀ 37 دوفصلنامۀ ترجمان وحی

دو فصلنامۀ ترجمان وحی (دوفصلنامۀ فرهنگی، اجتماعی - سال نوزدهم، شمارۀ 1 - پیاپی 37 - بهار و تابستان 1394) منتشر شد.

مطالب این شماره از دوفصلنامۀ ترجمان وحی به شرح زیر است:  

معانی مجازی در قرآن؛ اشکال گوناگون مجاز عقلی در آیات قرآنی/ یعقوب جعفری  

نقش رویکردهای تفسیری فریقین در ترجمه آیات الفضایل/ سهیلا پیروزفر، محمد روحی، حمید ایماندار، محمد طاهری 

جوانب ادبی و لغوی در تفسیر المصابیح وزیر مغربی/ مرتضی کریمی نیا  

نگاهی دیگر به نقد و بررسی ترجمه قرآن کریم از دکتر غلامعلی حداد عادل/ حسین استادولی  

نقد و بررسی ترجمه قرآن محمدرضا صفوی بر اساس معیارهای ارزیابی ترجمه قرآن/ معصومه غلامی، سیدمحمدحسن جواهری         

دشواری های ترجمه قرآن/ بهاءالدین خرمشاهی  

معرفی «ترجمه خواندنی قرآن/ محمدمهدی باقری، علی ملکی  

از میان نامه ها

نامه حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ جعفر سبحانی (حفظه الله) به مجله ترجمان وحی ص 137

اخبار ترجمه          

ترجمه فارسی قرآن به قلم نعمت الله صالحی نجف آباد          

ترجمه انگلیسی قرآن به قلم سیدحسین نصر         

خلاصه مقالات به زبان عربی/ محمدعلی تبریزیان            

ترجمه ای جدید از قرآن به زبان سوئدی/ حسنین گوانی  

 

صاحب امتیاز:  سازمان اوقاف و امورخیریه

مدیر مسئول: محمد نقدی

سردبیر: محمد نقدی

ثبت است بر جریده عالم نامشان

دکتر غضنفر رکن آبادی سفیر سابق ایران در لبنان

زبان از بیان فاجعه حج امسال عاجز است عروج ملکوتی این جانباختگان را که مصداق «مهاجراً إلی الله» است به همه ی مردم ایران به خصوص خانواده های داغدار آنها تسلیت عرض می نمایم اما یکی از این جانباختگان دکتر غضنفر رکن آبادی سفیر سابق کشورمان در لبنان است او متولد 1345 در قم است که از ۱۳۸۹ تا اردیبهشت ۱۳۹۳سفیر ایران در لبنان بود.

حماسه (در ادبیات عرب) / بابک فرزانه

 

حماسه در ادبیات عرب عنوان برخی از منتخبات شعری است که در آنها اشعار بر اساس مضمون، ذوق و سلیقۀ گردآورنده و ارزش ادبی طبقه‌بندی شده‌اند.

گفت و گو با دکتر علی بهرامیان درباره فیلم محمد رسول الله (ص)

گفتگو با دکتر علی بهرامیان درباره فیلم محمد رسول الله (ص)

در غیاب روح زنده تاریخ

فیلم محمد رسول‌الله ساخته مجید مجیدی که به دوران کودکی پیامبر می‌پردازد، از جنبه‌های گوناگون تولید ویژه‌ای در سینمای ایران به شمار می‌آید؛ هم به سبب موضوع مهم و حساسیت‌برانگیز آن، و هم به دلیل ابعاد گسترده پروژه و بودجه هنگفتش، و نیز به سبب همکاری هنرمندان غیرایرانی که از برندگان جایزه اسکار به شمار می‌آیند با این اثر سینمایی. جدا از جنبه‌های سینمایی (سبکی و روایی) روایت این فیلم از زندگی پیامبر اسلام را می‌توان از جنبه وثاقت تاریخی نیز سنجید. در مصاحبه با دکتر علی بهرامیان عضو هیئت علمی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی ایشان ابتدا گزارشی مجمل و فشرده از پیشینه سیره‌نویسی پیامبر اسلام ارائه دادند، سپس درباره برخی از شخصیت‌ها و رویدادها در فیلم که پرسش‌هایی را برانگیخته بود گفت‌وگو کردیم. دکتر بهرامیان فیلم روز واقعه و فیلمنامه آن نوشته بهرام بیضایی را اثر سینمایی نمونه‌واری دانستند که به رغم آن که تاریخی نیست، روح زمانه و واقعه کربلا را در آن دوران تاریخی به درستی و زیبایی منعکس کرده است؛ آن چه در فیلم محمد رسول‌الله با فقدان آن مواجهیم.

نُسَخ خطی گنج های پنهانی که از ارزش آنها غافلیم

نسخه های خطی گنجینه پایان ناپذیری برای آگاهی هایی است که ما برای شناخت تاریخ و فرهنگ خود بدانها نیاز جدی داریم. ما عادت به استفاده از کتابهای چاپی داریم و از نعمت آگاهی بزرگتری که در میان نسخه های خطی پنهان شده بی بهره ایم.

صد البته گناه آن بر عهده کسانی است که این آثار را حبس کرده و با فهرست نکردن آنها یادر اختیار نگذاشتن تصویر آنها و یا گماشتن افراد ناآگاه و نادرست در مسوولیت حراست از آنها، مانع از دسترسی پژوهشگران به آنها می شوند. اینجا سعی کرده ام گوشه ای از چگونگی بهره مندی از نسخ خطی را برای شناخت تاریخ و فرهنگ مان بیان کنم. این متن سخنرانی امروز من (اول آذر 94) در دانشگاه مذاهب است.

به نظرم سخن گفتن در باره این موضوع در اصل سخن گفتن در باره یک امر بدیهی است اما ما گاهی نسبت به بدیهی ترین امور هم بی توجه ایم و لاجرم باید در باره آن یادآوری های لازم را داشته باشیم. بحث از اهمیت نسخه های خطی و جایگاهی است که آنها در روشن کردن تاریخ و وضع فکری و فرهنگی ما دارند، امری که در میان ما شناخته شده نیست و غالب پژوهشگران ما به آن توجهی ندارند.

کتابهای موجود در تمدن اسلامی را از یک زاویه می توان به دو بخش تقسیم کرد: الف: کتابهای درسی و رایج. ب: کتابهای غیر درسی و تقریبا غیر رایج.

نامه های حضرت ختمی مرتبت(ص) و خلفای راشدین

بزرگترین مأخذ ما در مورد نامه‌های پیامبر(ص) طبقات ابن‌سعد است، اما در مورد خلفای راشدین بیشتر در تاریخ طبری و فتوح بلاذری آمده است. تاریخ طبری با آنکه تألیف ارزنده‌ای است، گاه روایات سست و نادرست را آورده و چیزهایی که مورد اعتماد نیست. اما طبقات ابن سعد با آنکه مؤلف تلاش کرده بیشترین مقدار ممکن را جمع کند، ولی به نقد و بررسی آن چنان که شاید و باید نپرداخته است. کتاب الامرال ابوعبیدقاسم بن سلام از بهتر و گزیده‌تر مآخذ ما بوده است جز اینکه آن کتاب گاهی یک یا دو جمله را حذف کرده است. کتاب سیره ابن هشام و خراج ابویوسف قدیمی‌تر و مطمئن‌تر و به احتیاط نزدیکتر مآخذ ما بوده است.

 

از مهم ترین منابع شناخت حقایق تاریخی هر دوره اسناد و نام هاست که بررسی آنها امکان فهم صحیح تری از آن دوران را فراهم می آورد . نامه های حضرت ختمی مرتبت از دیرباز و از همان زمان که کتاب های سیره و مغازی و فقه و حدیث و رجال تاریخ تنظیم و تالیف شده است در آن منابع و ماخذ کم و بیش محل توجه بوده است . اهمیت این نامه ها در این است که بسیاری از خواست ها و سنت های پیامبر اکرم که بهترین سرمشقش برای مسلمانان پس از قرآن است در آن مطرح شده است و در مواردی هم تفسیر و توضیح احکام فقهی و اجتماعی اسلام را در بر دارد . این مجموعه در دو بخش شامل نامه هایی متعلق به دوران زندکی رسول اکرم (ص) و نامه های دوران خلفای راشدین است و هر یک از دو بخش مذکور به چند بخش کوچک تر از لحاظ سیاسی و جغرافیایی تقسیم شده است که از آن جمله است نامه های مربوط به روم ایران .

مجموعه نامه‌های متن حدود 330 نامه است که البته بیش از 150 نامه نقل شده است و حدود 150 نامه هم از دوره حکومت خلفای راشدین در آن فراهم آمده است که به حدود 100 نامه فقط اشاره شده است که البته از متن آن اطلاعی در دست نیست. اهمیت این نامه‌ها در این است که بسیاری از خواسته‌ها و سنن پیامبر(ص) که بهترین سرمشق برای مسلمانان پس از قرآن است، در آنها طرح شده است و در مواردی هم تفسیر و توضیح احکام فقهی و اجتماعی اسلام را در بر دارد و روزنه‌ای از پرتو درخشان اسلام است.

حمیدالله، محمد، وثائق (نامه های حضرت ختمی مرتبت(ص) و خلفای راشدین)، ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، تهران، حکمت، 440 صفحه، شمارگان: 1000 نسخه، قطع: رقعی، بها: 310000 ریال، ، 1394.

فراخوان دومین همایش تخصصی فرهنگ نویسی علامه دهخدا

مؤسّسه لغت نامۀ دهخدا در شصتمین سالروز درگذشت علامه علی اکبر دهخدا، دومین همایش تخصصی فرهنگ نویسی علامه دهخدا و تجلیل از خدمات علمی و فرهنگی دکتر سید محمد دبیرسیاقی را برگزار می‌کند.

محورهای همایش به شرح زیر است:

-  تاریخچه و سیر تطور و تکامل فرهنگ نویسی در ایران

-  فرهنگ نویسی و گونه ها و گویشهای زبان فارسی

-  فرهنگ نویسی و تصحیح متون

-  نقد و بررسی شیوه های عمومی و تخصّصی فرهنگ نویسی

-  نقد فرهنگهای عمومی و تخصصی فارسی

-  بومی سازی شیوه های فرهنگ نویسی

 - استفاده از شیوه های نوین فرهنگ نویسی با نگاهی به فضای مجازی

-  مسائل و دشواری های فرهنگ نویسی در زبان فارسی

-  توصیف، تحلیل و نقد کارنامۀ علمی دکتر سیدمحمد دبیرسیاقی

تاریخ همایش

•  آخرین مهلت ارسال اصل مقاله 15 دی ماه 94

•  زمان برگزاری پنجشنبه 6 اسفند 94

•  توجه : در این همایش دریافتها فقط به صورت اصل مقاله (مقاله کامل) می باشد و چکیده پذیرفته نمی شود.

راهنمای غالب تدوین(فرمت) مقاله

پوستر همایش