وداع اهالی فرهنگ با روزنامه السفیر
روزنامه السفیر در شماره پایانی خود در سال 2016 که روز جمعه 2016-12-30 منتشر شد، صفحه 7 و 8 (صفحه فرهنگی) را به نوشتههای تنی چند از شعرا و نویسندگان و اهالی فرهنگ اختصاص داده تا درباره ابعاد فرهنگی این روزنامه و مسیر چند دهه فعالیت فرهنگی آن در شرایط سخت و پیچیده جنگهای داخلی لبنان و اوضاع آشفته کشورهای عربی مطالبی منتشر کند و نیز گریزی به خاطرات قدیمی و تجربه شخصی خود در همکاری با صفحه فرهنگی السفیر و تاثیری که این بخش از روزنامه بر آنها داشته بزند.
عباس بیضون از همکاران نام آشنای صفحه فرهنگی السفیر در مقالهای با عنوان «السفیر و حضور فرهنگی» نوشته است:
روزنامه السفیر در آستانه شکست ژوئیه (اعراب از رژیم صهیونیستی) و قیام مقاومت فلسطینی و نیز روزهای آغازین جنگهای داخلی لبنان متولد شد و در اوایل فعالیت خود به عنوان یک روزنامه ملیگرا و طرفدار عبدالناصر شناخته میشد تا جایی که جمله برگرفته از سخن عبدالناصر در بالای صفحه پایانی آن خودنمایی می کرد. بعد از شکست ژوئیه این روزنامه تریبون جوانان سرخوردهای شد که آن را همراه و رفیق و شریک راه مبارزه میدانستند. السفیر در آن دوره اگرچه به اندیشههای ملیگرایانه ناصری همچنان وفادار مانده بود اما شکست ژوئیه فرصتی فراهم کرد تا نظامی گری که زیربنای جنبش ناصریسم به شمار میآمد به نقد گذاشته شود.
همراهی افکار چپ گرایان استقلال طلب با اندیشههای مارکسیستی و ملی گرایی در روزنامه باعث شد این جریان با مقاومت فلسطینی ارتباط قلبی و آرمانی برقرار کند. السفیر نیز این مسیر را برای فعالیت خود در پیش گرفت و کوشید در صفحه فرهنگی خود ترجمان صدا و افکار ملت باشد. به همت شخصیتها و نویسندگانی همچون: جوزف سماحه، حازم صاغیه، جورج ناصیف و.. صفحه فرهنگی السفیر رنگ و بوی «فرهنگ سیاسی» گرفت و نماینده جریانی شد که از آبشخور فکری جریان چپ سرچشمه گرفته بودند.
محمد ملص کارگردان سینمایی سوری نیز در مطلبی با عنوان «عزایی که حقمان نبود»، اشاره کرده که السفیر در طول حیات 43 ساله خود و بعد از شکست اعراب در جنگ 1967م، پناهگاه بسیاری از شخصیت های فرهنگی و سیاسی شد و تاثیری که این روزنامه بر روی نسل جوان داشت کار را به جایی رساند که مخالفان آن دست به ترور نافرجام طلال سلمان (سردبیر و صاحب امتیاز روزنامه) زدند تا صدای السفیر را خاموش کنند، چرا که این روزنامه حقیقتا «صدای کسانی بود که تریبونی در اختیار نداشتند» همچنانکه شعار معروف روزنامه بیانگر آن است.
در ادامه، به عناوین مقالههای «وداع با السفیر» که در صفحه فرهنگی این شماره به چاپ رسیده اشاره میشود: السفیر و حضور فرهنگی/ عزایی که حقمان نبود/ روح تمدن/ اولین مقاله در آخرین شماره/ موهبتها (با السفیر) امکان بروز مییافت/ نشریهای برای همه زمانها/ هیچ کس ناامید بر نمیگردد/ رویای آزادی و مدرنیسم/ کوچ دوستی دیگر
لازم به ذکر است نخستین شماره روزنامه لبنانی السفیر در 26 مارس 1974 چاپ و عرضه شد و شماره پایانی آن نیز (عدد 13552) در 4 ژانویه 2017 (14 دی ماه 95) به چاپ رسید. این روزنامه در دورههای مختلف تاریخ پر فراز و نشیب فعالیت خود همواره حامی و پشتیبان جنبشهای مقاومت در جهان عرب به ویژه مقاومت ملت فلسطین در برابر رژیم صهیونیستی و مقاومت اسلامی حزب الله در لبنان بود.
گفته میشود توقف انتشار روزنامه السفیر به خاطر مشکلات اقتصادی بوده که در حال حاضر بسیاری از روزنامههای لبنانی و غیر لبنانی با آن مواجه هستند. طلال سلمان سردبیر السفیر روز چهارشنبه در آخرین شماره روزنامه با انتشار نامه خداحافظی، ضمن پرداختن به تاریخچه السفیر و برهههای مهم تاریخی فعالیت آن، به معرفی تک تک اعضای خانواده السفیر پرداخته و از آنها قدردانی کرد.
در زیر مقالات منتشر شده در ضمیمه السفیر الثقافی درباره این رویداد تلخ فرهنگی آورده شده است:
السفیر/ 2016-12-30 ص 8 – السفیر الثقافی
«السفیر» کحضور ثقافی- عباس بیضون
https://assafir.com/Article/212/521573/SameChannel
الحداد الذی لا نستحقه!-محمد ملص
https://assafir.com/Article/521560
روح الحضارة- رجاء نعمة
http://m.assafir.com/Article/521564
السفیر/ 2016-12-30 ص 9 – السفیر الثقافی
المقالة الأولى فی وداع العدد الأخیر-جمال جبران
http://m.assafir.com/Article/188/521569
کانت المواهب ممکنة- قاسم حداد
http://m.assafir.com/Article/521563
جریدة بأزمان کثیرة- محمد ناصر الدین
https://assafir.com/Article/521558
لا أحد یعود خائباً- ربیع الاتات
https://assafir.com/Article/521559
حلم الحریة والحداثة- فاضل الکواکبی
https://assafir.com/Article/521561
رحیلُ صدیقٍ آخر- عادل محمود
https://assafir.com/Article/521562
شایان ذکر است که مقالات بسیاری در روزنامههای لبنان درباره این رویداد تاکنون منتشر شده است. به ویژه آن که روزنامه النهار و روزنامه المستقبل نیز از مشکلات ملی رنج میبرند و به تعدیل نیرو پرداختند.
- ۹۵/۱۱/۰۶