حماسه حسینی در گستره ادبیات تطبیقی
به مناسبت اولین همایش بینالمللی میراث مشترک ایران و عراق کتاب حماسه حسینی در گستره ادبیات تطبیقی با نگاهی بر سرودههای جواد جمیل، محمد مهدی جواهری، شهریار و سید حسن حسینی منتشر شده است.
ارزشها و مفاهیم والای حماسه امام حسین (ع) در طول تاریخ همواره از دل سخنورانی پاک نهاد تراویده و نقش و نگاری دلاویز به پهنه ادب بخشیده است. نخستین بارقههای این نوع از سرودهها، در همان سدههای نخستین در ادبیات تازی دیده میشود. در این کتاب برای دستیابی به نتایجی دقیق و پرهیز از پراکنده گویی برخی از شاعران معاصر عراق که در زمینه عاشورا اشعاری ناب سروده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند که پس از بررسی، محمدمهدی جواهری به عنوان شاعر شعر کلاسیک و حسن السنید معروف به جواد جمیل به دلیل داشتن اثری ارزشمند به نام الحسین لغه ثانیه در شعر نو، مورد توجه قرار گرفت؛ سپس با پژوهشی در میان شاعران معاصر ادبیات فارسی، محمدحسین شهریار در شعر سنتی و سید حسن حسینی در شعر نو با اثر مستقل خود در حوزهی شعر حسینی به نام گنجشک و جبرئیل انتخاب گردیده است. محمدمهدی جواهری شاعر پرآوازهی عراقی با بهره مندی از میراث کهن و ناب شعر عربی قدیم و متانت در الفاظ و معانی شعر، زبانزد ادبای معاصر شده است؛ به گونهای که نام وی با متنبی، شاعر بزرگ دوره ی عباسی، قرین می شود.
جواد جمیل شاعر نوپرداز عراقی نیز با نگاهی نو و زبانی نمادین در مجموعهی شعریش به نام الحسین لغه ثانیه حماسهی عاشورا را به تصویر میکشد. این اثر از معدود مجموعههای شعری است که به طور خاص به موضوع عاشورا اختصاص یافته استو شاعر بازتاب عاشورا را با موضوعات عصر حاضر پیوند زده و با زبانی نو ترسیم مینماید.
از میان شاعران معاصر ادبیات فارسی محمدحسین شهریار در شعر سنتی و سید حسن حسینی در شعر نو موردنظر قرار گرفتهاند، این دو شاعر از نظر اشعار عاشورایی با جواهری و جمیل همانندی دارند. شهریار که عشق و ارادت به اهل بیت (ع) در جای جای دیوان سترگش پیداست و با زبانی گرم و دلنشین در سه غزل، دو قصیده و یک مثنوی که در مجموع 167 بیت میباشد، از امام حسین (ع) و حماسهی بزرگ وی یاد میکند. سید حسن حسینی نیز در مجموعه شعر گنجشک و جبرئیل به نظارهی این حماسه نشسته و در قالب شعر سپید و نیمایی از این حماسه سخن میگوید.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
حماسه حسینی در تاریخ و ادبیات
مروری بر اشتراکات ادبی عراق و ایران
مقایسه و تحلیل شعر حسینی شاعران
این کتاب تألیف نصرالله شاملی و اصغر شهبازی با همکاری موسسه تاریخ علم و فرهنگ از سوی نشر مجمع ذخائر اسلامی در 171 صفحه در سال 93 منتشر شده است.
- ۹۴/۰۳/۲۶